Trẻ mọc răng sớm thường xảy ra từ tháng thứ 3 đến tháng thứ 5, sớm hơn độ tuổi trung bình là 6–10 tháng. Khi đó, nhiều phụ huynh băn khoăn liệu việc mọc răng sớm có ảnh hưởng đến sức khỏe, sự phát triển hay dinh dưỡng của con hay không. Thực tế, hiện tượng này thường liên quan đến yếu tố di truyền và dinh dưỡng, và hầu hết đều không gây nguy hiểm. Việc hiểu rõ dấu hiệu, nguyên nhân và cách chăm sóc khi trẻ mọc răng sớm sẽ giúp cha mẹ an tâm hơn, đồng thời hỗ trợ bé vượt qua giai đoạn này một cách dễ dàng và khỏe mạnh. Hãy cùng Blossom – Nha khoa công nghệ cao Hàn Quốc tìm hiểu những dấu hiệu, sự ảnh hưởng và bí quyết chăm sóc trẻ mà các bậc cha mẹ nên biết nhé!

1. Thế nào được coi là trẻ mọc răng sớm? Nguyên nhân khiến trẻ mọc răng sớm

1.1. Thế nào là mọc răng sớm?

Theo tiêu chuẩn y khoa, chiếc răng sữa đầu tiên của trẻ (thường là răng cửa hàm dưới) sẽ xuất hiện trong khoảng 6–10 tháng tuổi. Vì vậy, nếu bé bắt đầu nhú răng trước tháng thứ 6, đặc biệt trong giai đoạn từ 3–5 tháng tuổi, thì được coi là mọc răng sớm. Đây là một hiện tượng sinh lý bình thường và có sự khác biệt ở từng bé.

1.2. Nguyên nhân khiến trẻ mọc răng sớm?

Mỗi em bé có tốc độ phát triển khác nhau, thời điểm mọc răng cũng chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, trong đó phổ biến nhất là:

• Di truyền: Nếu cha mẹ, ông bà từng mọc răng sớm thì trẻ cũng có khả năng cao mọc răng sớm.
• Dinh dưỡng: Trẻ được cung cấp đầy đủ canxi và vitamin D giúp răng và xương phát triển nhanh, từ đó răng có thể mọc sớm hơn bình thường.
• Các yếu tố khác: Một số trường hợp hiếm gặp như rối loạn xương bẩm sinh hoặc rối loạn nội tiết cũng có thể làm bé mọc răng sớm.

Nếu bé bắt đầu nhú răng trước tháng thứ 6 được coi là mọc răng sớm 

2. Dấu hiệu nhận biết trẻ mọc răng sớm

2.1. Nguyên nhân nào khiến trẻ chảy nhiều dãi, thích gặm đồ vật?

• Chảy nhiều dãi: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất. Lượng nước dãi tiết ra nhiều có thể khiến vùng cằm, cổ bị ẩm ướt, dễ gây hăm, vì vậy cha mẹ nên thường xuyên lau sạch cho bé bằng khăn mềm.
• Thích gặm, cắn đồ vật: Khi nướu bị ngứa và khó chịu, trẻ thường có xu hướng cho tay vào miệng hoặc gặm các vật xung quanh để giảm cảm giác này.

2.2. Nguyên nhân nào khiến trẻ bị nướu sưng đỏ, má ửng hồng?

• Nướu sưng đỏ: Nướu có thể sưng, đỏ hoặc căng bóng. Nếu sờ nhẹ sẽ cảm nhận được răng đang chuẩn bị nhú lên.
• Má ửng hồng: Một số bé có biểu hiện má đỏ hồng do dây thần kinh quanh nướu bị kích thích.

2.3. Nguyên nhân nào khiến trẻ bị quấy khóc, khó ngủ và biếng ăn?

• Quấy khóc, khó ngủ: Nguyên nhân là do nướu bị sưng đỏ và ngứa ngáy khi răng chuẩn bị nhú lên, khiến bé cảm thấy đau, bứt rứt. Cảm giác khó chịu này thường rõ rệt hơn vào ban đêm, dẫn đến việc trẻ dễ tỉnh giấc giữa đêm, khó ngủ sâu và hay quấy khóc.
• Biếng ăn, bỏ bú: Khi mọc răng, trẻ cảm thấy đau hoặc căng tức ở nướu, làm cho việc bú sữa hoặc ăn uống kém thoải mái. Một số bé có thể cắn ti mẹ hoặc từ chối bú bình, ăn ít đi, thậm chí bỏ ăn trong vài ngày. Đây là phản ứng sinh lý tạm thời, không phải bệnh lý.

2.4. Sốt nhẹ hoặc rối loạn tiêu hóa

Một số bé trong giai đoạn mọc răng có thể bị đi ngoài phân lỏng do nuốt nhiều nước bọt và hệ tiêu hóa còn non nớt. Đây là tình trạng thường thoáng qua, kéo dài vài ngày và sẽ tự hết khi răng nhú lên, miễn là trẻ vẫn ăn uống, bú, chơi bình thường và không có dấu hiệu mất nước. Tuy nhiên, nếu bé đi ngoài nhiều lần trong ngày, phân toàn nước, kèm sốt cao, nôn hoặc mệt mỏi thì cha mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ để được xử lý kịp thời.

Những dấu hiệu nhận biết khi trẻ mọc răng sớm mà cha mẹ nên biết 

3. Trẻ mọc răng sớm có ảnh hưởng gì không?

3.1. Ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển

Thực tế, việc mọc răng sớm thường là một hiện tượng sinh lý bình thường, không gây hại trực tiếp đến sức khỏe hay sự phát triển toàn diện của trẻ. Tuy nhiên, trong giai đoạn này, bé có thể gặp một số biểu hiện khó chịu tạm thời, như:

• Quấy khóc, mất ngủ: Do cảm giác ngứa nướu, trẻ dễ tỉnh giấc nửa đêm, ngủ không sâu giấc.
• Sốt nhẹ hoặc tiêu chảy nhẹ: Hệ miễn dịch của bé có thể bị ảnh hưởng khi mọc răng, dẫn đến sốt hoặc rối loạn tiêu hóa thoáng qua.
• Biếng ăn, bỏ bú: Một số trẻ ăn uống kém trong vài ngày, có thể gây sụt cân nhẹ.

3.2. Mọc răng sớm tốt hay xấu?

Dù mọc răng sớm hay muộn, miễn là bé vẫn phát triển cân nặng, chiều cao và sức khỏe bình thường thì cha mẹ không cần lo lắng. Bé mọc răng sớm có thể cắn đầu ti mẹ khi bú, gây đau cho mẹ. Ngoài ra, nếu mọc quá sớm (ngay từ khi mới sinh) thì răng này có thể lung lay và dễ rụng, cần được bác sĩ theo dõi. Khi răng mọc sớm thì thời gian thay răng vĩnh viễn cũng có thể đến sớm hơn, nhưng không ảnh hưởng đến chất lượng răng sau này.

3.3. Các yếu tố di truyền và dinh dưỡng tác động

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Nếu cha mẹ, ông bà từng mọc răng sớm thì bé cũng có khả năng cao thừa hưởng đặc điểm này. Trẻ được cung cấp đầy đủ canxi và vitamin D thường có xương và răng phát triển tốt, từ đó răng có thể mọc sớm hơn so với các bạn đồng trang lứa. Ngược lại, thiếu hụt dinh dưỡng có thể dẫn đến mọc răng muộn.

Một số ảnh hưởng khi mọc răng sớm ở trẻ 

4. Cách chăm sóc trẻ mọc răng sớm để bé khỏe mạnh

4.1. Cách giảm đau, ngứa nướu cho bé

• Cho bé ngậm đồ chơi chuyên dụng: Dùng vòng ngậm mọc răng hoặc ti giả làm từ chất liệu an toàn, mềm mại để bé gặm. Điều này giúp massage nướu, giảm cảm giác ngứa và khó chịu.
• Sử dụng khăn lạnh hoặc thìa mát: Dùng khăn sạch thấm nước, vắt khô rồi để trong ngăn mát tủ lạnh, sau đó cho bé ngậm hoặc chườm nhẹ lên nướu. Nhiệt độ mát giúp làm dịu nướu đang sưng đỏ.
• Xoa nướu cho bé: Rửa tay sạch, sau đó nhẹ nhàng xoa lên nướu bé để giảm bớt áp lực và cơn ngứa.

4.2. Cách hỗ trợ hạ sốt, giảm khó chịu cho trẻ

Nếu bé sốt nhẹ (dưới 38,5°C), chỉ cần lau người bằng khăn ấm, cho bé uống đủ nước và bú mẹ nhiều hơn. Nếu bé sốt cao từ 38,5°C trở lên, có thể dùng thuốc hạ sốt chứa Paracetamol theo đúng liều lượng bác sĩ hướng dẫn.

4.3. Vệ sinh răng miệng an toàn cho trẻ

Lau sạch nướu và răng mới mọc bằng gạc hoặc khăn mềm quấn quanh ngón tay, đặc biệt sau khi bé bú hoặc ăn. Thường xuyên lau khô vùng miệng, cằm, cổ để tránh hăm do chảy dãi nhiều.

4.4. Hãy bổ sung dinh dưỡng: Canxi, Vitamin D cho trẻ

Đảm bảo bé được cung cấp đầy đủ canxi và vitamin D thông qua sữa mẹ, sữa công thức hoặc thực phẩm bổ sung phù hợp với độ tuổi. Cho bé ăn thức ăn mềm, lỏng, dễ nuốt để giảm áp lực lên nướu. Hạn chế cho bé ăn đồ ngọt để phòng ngừa sâu răng.

4.5. Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ?

Quá trình mọc răng thường gây ra một số khó chịu tạm thời như quấy khóc, chảy dãi, biếng ăn hay sốt nhẹ. Tuy nhiên, cha mẹ cần đưa bé đi khám bác sĩ ngay nếu thấy xuất hiện những dấu hiệu sau:

• Sốt cao trên 38,5°C kéo dài, không thuyên giảm sau khi đã lau ấm hoặc dùng thuốc hạ sốt theo hướng dẫn.
• Tiêu chảy nhiều lần trong ngày, kèm theo mất nước (khô môi, tiểu ít, khóc không ra nước mắt).
• Quấy khóc dữ dội, bỏ bú hoàn toàn, ngủ li bì hoặc có dấu hiệu mệt lả.
• Nướu sưng đỏ bất thường, chảy máu hoặc có mủ, nghi ngờ nhiễm trùng.
• Phát ban, nổi mẩn toàn thân kèm với các triệu chứng mọc răng.
• Trẻ sụt cân nhanh hoặc chậm tăng cân kéo dài do biếng ăn.
• Cha mẹ cảm thấy lo lắng vì các biểu hiện mọc răng quá khác biệt so với bình thường.

Một số cách chăm sóc mà cha mẹ nên lưu ý 

Trẻ mọc răng sớm là hiện tượng sinh lý bình thường, không ảnh hưởng lớn đến sức khỏe nếu cha mẹ hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu và cách chăm sóc đúng cách. Nếu bạn cần tư vấn hoặc muốn tìm hiểu thêm về các dịch vụ tại Nha khoa Blossom, hãy liên hệ ngay qua số HOTLINE 028.2210.3280 để được hỗ trợ tận tình và nhanh chóng!